Tot 2011 leverde de Dongecentrale in Geertruidenberg elektriciteit aan de klanten van Essent. De Dongecentrale werd honderd jaar geleden gebouwd en was de oudste elektriciteitscentrale van Noord-Brabant. Het complex wordt nu herbestemd. Tijdens een Open Monumentendag Special bezoek ik deze centrale. We verzamelen in het dienstgebouw, nu een kantoorgebouw. Bij de restauratie is zoveel mogelijk gebruik gemaakt van de originele kleuren en materialen. Helaas is het niet mogelijk om op eigen gelegenheid en vooral in eigen tempo rond te lopen, je moet je aansluiten bij een rondleiding. De groep bestaat uit oprecht geïnteresseerden, oud-werknemers, en liefhebbers van industriële fotografie. Er loopt een groepje fanatieke mannen bij die met hun grote telelenzen en statieven en snelle geklik probeert uit te vechten wie de grootste piemel heeft.
In eerste instantie werden er voor de energieopwekking kolen verstookt. Later, in 1970, werd de centrale omgebouwd tot STEG-centrale (Stoom- en Gascentrale). Er hoefde geen steenkool meer aangevoerd te worden per schip en de STEG was snel op te starten, in acht uur. Sindsdien werd de centrale alleen nog gebruikt om bij te springen bij pieken in de stroombehoefte.
Om grote hoeveelheden koelwater te kunnen leveren werd tegen de Dongerivier een apart filterhuis gebouwd. Mogelijk komt hier een bierbrouwerij in dit gebouw.
Op het terrein van de Dongecentrale staan zeven voormalige dienstwoningen. Binnen staat niets meer overeind, ramen zijn ingegooid, het hout voor de voormalige ramen zijn bekleed met foto's uit de centrale. Bij één woning krijg ik via de smalle brievenbus nog wat sfeer mee.
