Vanwege 'de week van de begraafplaats' is er een rondleiding op begraafplaats Zorgvlied in Amsterdam en is er een expositie van kisten. Ik ben hier meermaals geweest, heb een boekje met bijzonderheden over deze plek inclusief de beroemdheden die hier hun laatste rustplaats hebben gevonden. De auteurs van dit boekje leiden ons nu rond om te wijzen op de betekenis van grafversiering.
Zo wijst een afgebroken zuil naar het plotselinge, vaak jonge, afgebroken leven. De eik als symbool voor onsterfelijkheid en het eeuwige leven en de roos als teken voor schoonheid en een zondeloos leven.
Het is een divers groepje waar ik mij in bevind. De meesten zijn stelletjes, iets ouder dan ik. Twee vrouwen met geestelijke en lichamelijke beperkingen die elkaar vooruit proberen te krijgen maar al na het eerste graf afhaken omdat ze het niet kunnen bijbenen. Twee vriendinnen die de hele route door het verhaal heen kletsen en giechelen. Een schichtige magere vrouw. En een kwieke oudere dame. Bij het graf van Herman Brood zitten twee hippies op een stoeltje bier te drinken. Mensen gaan er naast staan om foto's te maken. De rondleiding eindigt bij het voor mij nieuwe Crematorion. Dit is een vrijstaand tipi-achtig gebouw met daarin enkel een hele moderne crematieoven en een verwerkingsruimte. Je kunt het afscheid in een andere ruimte houden, op een persoonlijke plek, en dan met het hele gezelschap de dode naar de tipi begeleiden. De nabestaanden staan onder een luifel en kunnen ervoor kiezen de kist zelf in de oven te brengen of deze achter te laten in het speciaal aangelegde voorhof.
We mogen ook achter kijken, bij de oven zelf. Daar staat een mevrouw uitleg te geven, de oveniste. Bediening van de oven vindt plaats door middel van een touchscreen. De directeur van Zorgvlied zei bij de opening dat de bediening van zijn combimagnetron ingewikkelder was dan die van de oven. Er kunnen zes crematies op een dag plaatsvinden. De kap kan worden aangelicht in verschillende kleuren, al naar gelang de wensen van de nabestaanden. Ik sta samen met de kwieke oude dame aandachtig te luisteren.
"Ik moet goed opletten", zegt ze. "Mijn executeur heeft me gezegd dat ik hier kom te liggen."
De oveniste en ik kijken elkaar enigszins geschokt aan. "U heeft daar zelf toch ook wel wat over te zeggen", zeggen we allebei. "Ja, ja, ja", mompelt ze.
Op deze open dag stond ook een expositie van kisten op de site aangekondigd. Dit blijkt meer een markt te zijn en voor ik het weet sta ik verkooppraatjes aan te horen en folders in ontvangst te nemen. Kisten van divers, duurzaam, materiaal, in verschillende kleuren, mogelijkheden de kist zelf vorm te geven met foto's, leasekisten of wades. Ik vind zelf een kist zo zonde van het geld, je ligt er even in en dan onder de grond of de oven in. Dan maar een wade. Maar hoe ziet dat eruit bij een afscheidsdienst? Hoe is het om naar een lichaam in een doek te kijken? Het lijkt me ook raar bij een crematie om een lichaam in de oven te duwen in plaats van een kist waarbij je even kan vergeten dat het om een mens gaat. Om een overleden leven wat je daar verbrandt. De oveniste haalt haar schouders op, haar maakt het niet uit.