Voorlinden

Simone Post (1990) is een Nederlandse textiel- en productontwerper. Voor haar is het eindproduct niet noodzakelijk het meest interessante aspect van het ontwerpproces. Ze heeft een voorliefde voor het proces zelf, experimenteert om het verborgen potentieel van materialen en technieken te ontdekken. Dit resulteert in verrassende resultaten die de grenzen van materialen, ambachtslieden en fabrikanten overschrijden. Haar focus ligt op gedurfd en onverwacht materiaalgebruik, het streven naar het behoud van ambachten en het bevorderen van duurzaamheid. "Mijn designs ontstaan vanuit onderzoek naar materiaal, met de focus op esthetiek en het hergebruik van afvalproducten."

In Voorlinden bouwde Post met schuimpjes, spekjes en snoepkettingen haar ouderlijk huis na, compleet met knuffels, stapelbed en haar moeders naaiatelier. Alles wat je ziet én ruikt in Sweet Memories, van vloerkleed tot wasmachine, is gemaakt van snoep. De ruimtevullende installatie brengt je terug naar een kinderlijke droomwereld waarin alles nog maakbaar lijkt.

Het publiek betreedt het 'huis' in kleine groepjes, zonder schoenen. Je krijgt circa 4 minuten de tijd om rond te kijken, daarna moet je het huis weer verlaten. Heel goed natuurlijk dat zo veel mensen in relatieve rust het werk kunnen zien. Maar ik schiet meteen in een toeristenstand, maak achter elkaar foto's en zie pas achteraf wat ik eigenlijk heb gezien. En dan heb ik ook nog aan een verkeerd knopje op mijn telefoon gezeten waardoor een deel van mijn foto's niet goed gelukt zijn. Gelukkig ben ik hier met Zus en heeft zij ook het één en ander vastgelegd. Een aantal van de foto's, en de filmpjes van deze tentoonstelling, zijn daarom van haar. 

Post groeide op te midden van naaimachines. Thuis gaf haar moeder naailessen en liet zien dat je met stof alles kunt maken. Als beeldend kunstenaar experimenteert Post nu met de maakbaarheid van uiteenlopende materialen, waaronder snoepgoed. Voor deze tentoonstelling vervlecht ze meterslange kabels van gele en roze spekjes tot meubels, bouwt ze een keuken op met marshmallows en spant ze klossen spekdraden door ratelende naaimachines van snoep. Het resultaat is een bijzonder kleurrijke installatie.

‘Met snoep bouwde ik het huis na waarin ik als driejarige woonde. Dat is voor mij de perfecte leeftijd; als peuter voel je je vrij en veilig, ben je schaamteloos en is de wereld nog één groot te ontdekken mysterie.’ 

Simone Post

In totaal bouwde Post het huis op met 700 kilosnoep, waaronder meer dan 100.000 spekjes, zeker 30.000 zoetzure ufo's, ruim 1.000 snoepkettingen en liters discodip. De meubels, lijstjes aan de muur, kast met vogels en kroonluchter aan het plafond zijn regelrechte kopieën. Op de eettafel ligt haar favoriete spel Memory. Op de boekenplank in de slaapkamer staat staat haar favoriete kinderboek Max en de Maximonsters van Maurice Sendak. 

Met Sweet Memories nodigt Post je uit om terug te keren naar een tijd waarin alles nog mogelijk lijkt. Ze voert je mee naar de lieflijke, onschuldige wereld van een driejarige. Ze koos bewust voor een weergave van het ouderlijk huis op die leeftijd. Dan ben je zelfstandig genoeg, heb je een mond en een mening en een onbegrensde openheid van geest. Alles kan en alles is kneedbaar. Het is een leeftijd waarin je volgens de kunstenares een onbevangen vrijheid ervaart. De zoete geuren, zachte kleuren en meegevende materialen roepen een warm gevoel van veiligheid op die je als peuter kunt ervaren. Een geborgen sfeer vol dromen, verwondering en potentie. 

Met deze tentoonstelling bevraagt Simone Post de accuraatheid van herinneringen, maar verwijst ook naar onmogelijke verlangens die je als volwassene kunt hebben. De droomwereld met een overdaad aan snoepjes weerspiegelt een wereld die er niet meer is, nooit meer zal zijn en misschien ook nooit zo is geweest. Met de overdaad aan snoepjes schept Post bij Voorlinden een droomwereld die zowel kinderlijke verlangens als volwassen illusies weerspiegelt. Want wat zacht en verleidelijk oogt, heeft een keerzijde. De schuimpjes, de spekjes en snoepkettingen roepen een zoet gevoel van nostalgie op en doen watertanden, maar in overvloed word je er misselijk van. Bovendien is leven in dit perfecte, zoete plaatje niet haalbaar. 

Hierbij gaat ze regelmatig succesvolle samenwerkingen aan met bekende bedrijven. Zoals Adidas, waarbij ze oude sportschoenen omwerkte tot vloerkleden voor in de winkel, of Vlisco, de Nederlandse textielproducent die vooral in West-Afrika wereldberoemd is. Voor die laatste maakt ze vloerkleden, of wandobjecten, van afgekeurde stoffen, misdrukken. Op deze website vind je voorbeelden van haar werk. 

The life of things

In de brochure: Dingen zijn overal. We maken ze, verzamelen ze, ordenen ze, koesteren ze, geven ze betekenis en gooien ze ook weer weg. Vaak zonder daar echt over na te denken. Al sinds mensenheugenis gebruiken we dingen om grip te krijgen op de wereld, om ons werk te doen of het leven leuker te maken. We zijn afhankelijk van ze. 

Kunstenaars zien wat wij vaak over het hoofd zien, vervat in al die dingen. De verhalen, herinneringen, maatschappelijke ontwikkelingen en nieuwe kunstwerken. Ze laten zien wat al die dingen zeggen over onze relaties en systemen, en de betekenissen die we daarmee creëren. 

In de collectietentoonstelling The Life of Things duiken we met kunstenaars in de wereld van de dingen. Kijk, ruik, denk en ontdek: wat vertellen ze eigenlijk over ons? 

Ibrahim Mahama - Famished Road / foto: Antoine van Kaam

Een muur met zo'n 2.000 opeengestapelde schoenmakerskistjes. Met het geluid van dit soort kistjes groeide Ibrahim Mahama op. "Vanuit bed hoorde ik de shoeshine boys op straat 's ochtends kloppen op die kistjes: het is tijd om op te staan! Zijn je schoenen vies? Laat mij ze schoonmaken! Zijn ze kapot? Dan zal ik ze repareren!" Later ging hij de kistjes verzamelen en zelf maken. 

Dit bouwwerk is het resultaat van een communityproject. Mahama werkte hiervoor samen met een groep arbeidsmigranten in Ghana. Ze wisselden ervaringen en verhalen uit, en ruilden met en onderhandelden over kistjes en materialen. Elk kistje is uniek; sommigen zijn versierd met rubberen zooltjes of plakplaatjes. In dit bouwwerk zijn bovendien houten kasten en opslagbakken voor vis en gevogelte verwerkt. Je ziet her en der tijdschriften, hamertjes en slippers uitsteken. Elk onderdeel heeft zijn eigen verhaal en draagt bij aan de constructie. 

Ibrahim Mahama (1987) staat internationaal bekend om zijn gebruik van artefacten (een door mensen gemaakt voorwerp, vaak met een zekere historische, culturele of artistieke waarde) en afgedankte materialen. Hiermee creëert hij monumentale kunstinstallaties waarmee hij de tastbare overblijfselen van de geschiedenis onder de aandacht brengt. Hij legt de littekens van het koloniale verleden en het falen van kapitalistische systemen bloot en geeft historische objecten een nieuwe, hoopvollere betekenislaag. In 2020 kreeg hij de Prins Claus Prijs toegekend voor zijn inzet voor de verbetering van sociale omstandigheden en de ontwikkeling van cultuur in zijn thuisland Ghana. 

De grootschalige installaties van Mahama raken aan belangrijke kwesties van onze tijd zoals de sociale en culturele gevolgen van wereldwijde handel en migratie. In zijn werk maakt hij vaak gebruik van gevonden materialen, waarmee hij mondiaal gedeelde geschiedenissen zichtbaar kan maken van plekken die geografisch ver van elkaar verwijderd zijn. Hij noemt zichzelf een tijdreiziger die verschillende plekken en perspectieven gelijktijdig toont. Mahama werd bekend door zijn installaties met juten zakken, die vroeger werden gebruikt voor het vervoer van cacao en nu worden gebruikt voor het transport van allerhande exportgoederen. De zakken worden aan elkaar genaaid en gedrapeerd over architecturale constructies. Ze staan voor hem symbool voor de slechte kant van de globalisering: ze worden in Azië gemaakt, gebruikt voor de export van cacao vanuit Ghana, komen als afvalproduct weer terug in Ghana. 

Drie interessante filmpjes over het werk van Ibrahim Mahama.

‘Kunstenaars hebben in The Life of Things hun oor gelegd aan dingen als schoenmakerskistjes, krukjes, boeken, schoolstoelen en brandweerslangen en nodigen je uit hetzelfde te doen. Dan zie je dat het containers van verhalen zijn. Al die dingen om ons heen zijn allesbehalve stil.’

Barbara Bos, hoofd tentoonstellingen Voorlinden

Hans Op de Beeck - The Garret

Welke dingen laten we achter als we zelf verdwijnen? We zien een deel van een zolderkamer, een sc1ene waaruit bijna alle kleur is weggeëbd. Hans Op de Beeck maakte alles grijs. Vrijwel alles lijkt daardoor bedekt met een laag as. Door het dakraam valt licht op de tafel met daarop een schoteltje met bramen, het enige van kleur in de ruimte. De monochrome ruimte voelt leeg en verlaten, maar de aanwezigheid van dit vers ogende fruit lijkt te suggereren dat iemand hier nog recent was. In zijn werk isoleert Op de Beeck vaker banale zaken uit het dagelijks leven, waardoor het gewone buitengewoon wordt. Eerder zag ik in mijn woonplaats een tentoonstelling van hem met soortgelijke werken. 

Claes Oldenburg - Golf Balls

Claes Oldenburg is beroemd om zijn kolossale kunstwerken in de openbare ruimte, zoals een gigantische schaar of tube tandpasta. Dit soort alledaagse voorwerpen bezitten volgens de Zweedse popartkunstenaar een bepaalde magie, die we, door onze focus op het gebruik, vaak over het hoofd zien. Door dingen op een andere manier te presenteren, wil hij uitsagen om eens écht te kijken naar wat ons dagelijks omringt. In dit kooitje stopte hij onder andere schoenen, zeep en golfballen. "Als je een gewoon object een ander gewoon object laat ontmoeten", zei Oldenburg, "dan krijg je iets buitengewoons."

Anouk Kruithof - Enclosed content chatting away in the colour invisibility

Zo'n 3.500 boeken, gesorteerd op kleur, staan opgestapeld tegen de muur. De boeken zijn inmiddels gedateerd; ze stammen voornamelijk uit de tijd van de DDR. Anouk Kruithof vond ze in Berlijn in tweedehandsboekwinkels en bij het oud papier. Ze stapelde ze op tot dit landschap, opgebouwd uit objecten die elk hun eigen verhaal bevatten. Het pixelige beeld dat opdoemt doet denken aan de oprukkende digitalisering. Met deze installatie reflecteert Kruithof hoe het fysieke object, in dit geval een boek, steeds meer wordt verdrongen in deze digitale tijd.

Joseph Grigely - Conversations at Sutton Pond

Op zijn tiende werd Joseph Grigely doof. Sindsdien praten mensen tegen hem door te schrijven op bijvoorbeeld post-its, servetten en kassabonnetjes. Dat soort resten van gesprekken bewaart hij zorgvuldig, want in zijn werk focust hij zich op die materialisatie van taal en communicatie. Aan de muur zie je flarden van gesprekken; de briefjes zijn beschreven door mensen die tegen Grigely praatten. Zijn gesproken antwoorden ontbreken. Wel reflecteert hij in de zwarte lijstjes hoe mensen met hem communiceren. De tuinset draait rond de vraag hoe je een alledaags gesprek kunt weergeven zonder gesproken taal. 

He Xiangyu - Inherited Wounds

Er staan 24 gevonden schoolstoelen in diagonale lijnen. Ze dragen sporen van het 'onschuldige geweld', zoals He Xiangyu het noemt, van de jongeren die ooit op deze stoelen zaten. Die sporen hebben de vorm van tekeningen en krassen, achtergelaten op de zittingen van de stoelen. Op school word je geacht je te gedragen, in het gareel te lopen. Het kan voelen alsof je individuele  identiteit wordt onderdrukt en beperkt. Een klein verzet steekt op, of misschien verveling, waardoor dit soort markeringen op stoelen ontstaan. De  kunstenaar brengt hier een ode aan dit verzet, dat zich bij elke generatie herhaalt. Hij maakt een miniatuurreplica van elke stoel en kopieerde elke recalcitrante kras en tekening. 

Dit hele proces relativeert en zet aan tot nadenken. Als ik doodga zal het grootste deel van mijn dingen in een afvalcontainer belanden. En dat is ok. Mijn spullen definiëren mij niet. Tegelijkertijd zijn we ons erg bewust van de verhalen, de herinneringen en emoties die kleven aan veel van de voorwerpen die nu gegroepeerd op de vloer staan. 

I🖤New Work

In dit deel van de tentoonstelling worden de nieuwste ontdekkingen van Voorlinden te zien. Het zijn kunstwerken die recent aan de collectie zijn toegevoegd en niet eerder te zien waren in het museum. 

schilderij op de muur: Harold Ancart - The upper reaches; kunstenaar en titel tekenende jongen onbekend, nagevraagd bij Voorlinden

Andreas Gursky maakte de foto rechts in de coronaperiode nadat de overstroomde Rijnweiden bij Düsseldorf waren bevroren en besneeuwd. "Veel Düsseldorfers kwamen wandelen op het ijs, en ik speelde er ijshockey met vrienden", vertelt hij. "Elke dag werd het drukker, dus besloot ik dit geweldige tafereel vast te leggen. Het is een momentopname van die pandemische winter, met mensen die maskers dragen en afstand houden." Van een afstandje doet het werk denken aan een geschilderd winters landschap van Pieter Bruegel de Oude. Of, zoals rechts, de winterlandschappen van Hendrick Avercamp. 

Op de muur: Jan Dibbets - R R Variations / Op de vloer: Carl Andre - 5 Cedar Scatter

Highlights

Bij ieder bezoek aan Voorlinden kun je vaste Highlights zien. Waaronder het veelvuldig gefotografeerde Swimming Pool van Leandro Erlich, het Couple under an Umbrella van Ron Mueck en dit werk zonder titel van Stéphane Thidet. 

Stéphane Thidet manipuleert, ondermijnt en verstoort in zijn werk vaak het vertrouwde en alledaagse, wat je denkt te kennen en te weten. De Franse kunstenaar schotelt je graag een wereld voor waarin het gewone en het absurde samenkomen. Zo prikkelt hij de verbeelding en vraagt hij je je kijk op de werkelijkheid opnieuw te onderzoeken. In dit werk verandert een hut die doet denken aan een schuilhut door de regen in een ongure plek. 

In de museumshop ligt een boek over Sweet Memories van Simone Post. In dat boek staat het gedicht Zoete herinneringen van Jesse Laport.